3-6 Aylık Bebek Gelişimi yazımızı okumadan önce bir önceki yazımızdaki 0-3 ay arası gelişimi okumanızı tavsiye ederiz. Yazımıza buradan ulaşabilirsiniz. Bu yazımızda ise 4-6 ay arası bebeklerin gelişimini ve dikkat edilmesi gereken hususlara değineceğiz.
4 Aylık Bebek Gelişimi
Bebek gelişiminin ilk ve muhtemelen en önemli basamağı olan 3 aylık sürecin sonunda, yavrunuzun tamamen değiştiğini düşünebilirsiniz. Gelişimlerinin dördüncü ayıyla birlikte, bebekler genellikle doğum ağırlıklarının yaklaşık 1,5- 2 katı civarında bir kiloya sahip olurlar ve boyları hızlı bir şekilde uzar. Kas ve kemik gelişimleri hızlıdır, kemikler hem uzar hem de güçlenir. Vücut koordinasyonu gelişir, daha önce yapmak istedikleri hareketleri daha güçlü ve kontrollü olarak gerçekleştirebilirler.
Bebeğiniz her geçen günle birlikte bulunduğu ortama daha fazla adapte olduğu için, uyku ve beslenme saatleri daha düzenli hale gelecektir. Bu da sizler için işlerin biraz daha kolaylaşacağı anlamına geliyor. Ancak yavrunuzun uyku ve beslenme düzenini oluşturabilmesi için hala zamana ihtiyacı olduğunu unutmamalısınız.
4 Aylık Bebek Gelişimi İçin Neler Yapmalı?
İletişim kabiliyetlerinin güçlenmesiyle birlikte, 4. aylık bebek karakter yapısıyla ilgili ilk sinyalleri size göndermeye başlayacaktır. Artık neşelendiğinde, yorulduğunda, sıkıldığında, sinirlendiğinde veya huysuzlandığında bu hisleri size yansıtabilir ve bu ifadelerin sizde oluşturacağı tepkiyi görebilirler. Hislerini genellikle ağlayarak ifade etseler bile, örneğin sıkıntıdan ağlamaları ile sinirden ağlamaları veya kaka yaptıktan sonra ağlamaları arasında farklılık olacaktır. Bebeğinizin tepkilerini gözlemleyip, ilk parıltılarını gösteren karakterine saygılı ve eğitici reaksiyonlar vererek gelişimine katkı sağlayabilirsiniz. Tahmin edeceğiniz gibi, 4 aylık bebekler bu dönemde daha çok oyun ve ilgi talep edebilir, bu nedenle gün içinde oyun saatleri veya aktiviteler planlayıp, bir rutin geliştirmenizde fayda var, rutinler bebeğinizin güven duygusunu kuvvetlendirecektir. Özellikle bu dönemde, bebeğinizin zihinsel fiziksel ve sosyal gelişimi için oyun saatlerini ihmal etmeyiniz.
Bu ay içinde görüş kabiliyetlerinin ciddi bir şekilde gelişmesiyle birlikte, 4 aylık bebekler artık tanıdık yüzleri uzaktan da ayırt edebilir ya da ilgilerini çeken parlak nesneleri incelemek isteyebilirler. Çevrelerinde gördükleri nesneleri elleriyle kavramak hatta ağızlarına götürerek daha yakından tanımak onları cezbedecektir. Bazı bebekler 4. aylarında diş çıkarabilirler ve genellikle katı gıdalara 4. aydan itibaren ilgi duymaya başlarlar; çevrelerinde gördükleri hemen her şeyi ağızlarına götürerek tatmayı deneyebilirler. Bu dönemde yutma veya boğulma riskine karşı gerekli önlemleri almanız; pil, bozuk para gibi yutabileceği büyüklükteki nesneleri çevresinden uzaklaştırmanız kötü sürprizleri sizden uzak tutacaktır. Kas ve kemik yapısının gelişmesiyle beraber, bebeğiniz artık destek alarak poposunun üstüne oturabilir ve belini döndürerek hareket edebilir. Ancak koltuk veya yatak gibi düşebilecekleri yerlerde bebeklerinizi asla yalnız bırakmamalısınız; birkaç ay sonra başlayacak emekleme dönemi için yerlerinde hareket ederek ve yuvarlanarak kendilerini hazırlarlar. Zihinsel gelişimleri için en büyük göstergeler ise, daha fazla gülerek ve kıkırdayarak memnuniyet gösterme, basit sesleri ve heceleri çıkararak iletişim geliştirme çabaları olacaktır. Zihinsel gelişimlerini hızlandırmak için onunla bolca iletişim kurmanız, iletişim kurarken farklı ses tonları ve yüz mimikleriyle ifadenizi zenginleştirmeniz faydalı olacaktır.
4 Aylık Bebeklerde Endişe Etmeniz Gereken Durumlar
- Genellikle mutsuz ve rahatsız görünüyorsa
- Bacaklarıyla tekme savuramıyorsa veya bacaklarını sürekli bükük-kırık vaziyette tutuyorsa
- Onunla konuşmalarınız ilgisini çekmiyorsa
- Doğum ağırlığının en az yarısı kadar kilo almamışsa
doktorunuz ile görüşmenizi öneririz.
5 Aylık Bebek Gelişimi
Dört aylık sürecin sonunda bebeğiniz hızlı bir şekilde büyümeye ve gelişmeye devam ediyor. Bebekler ilk bir yıl içinde hızlıca gelişirken, 4-6 ay arasındaki birkaç haftalık bir süreçte fiziksel gelişim nispeten de olsa yavaşlayabilir. Ancak bebeğiniz dünya ve ona nasıl uyum sağlayacağı hakkında daha çok şey öğrenmekten vazgeçmedi. 5 Aylık bebeklerin ilgisini en çok cezbeden şeylerin başında katı gıdalar geliyor. Anne sütü 6 aylık bebeklerin beslenme ihtiyacını tamamen karşılar ve katı gıdaları genellikle altıncı aydan itibaren vermeniz önerilir, ancak daha önce belirttiğimiz gibi her bebeğin gelişim hızı birbirinden farklıdır. Bu nedenle bebeğinizin artık hazır olduğunu düşünüyorsanız, doktorunuz ile görüşüp ufak katı gıdaları alıştırma olarak denemeye başlayabilirsiniz.
- Bebeğiniz başını rahatça hareket ettirip, kaldırabiliyorsa
- Yutkunma güçlüğü bulunmuyorsa
- Yiyecekler yaklaştırıldığında ağzını açıyorsa
- Yemek yerken sizi taklit edip, kaşığı ağzına götürüyorsa
- Destekli olarak oturabiliyorsa
yavrunuzu katı gıdalar için hazırlayabilirsiniz. Bebeğinizin gıdasını kendiniz hazırlamaya karar verirseniz, kan değerlerini değiştirebilecek ıspanak, pırasa, havuç, lahana ve pancar gibi yüksek nitrat içeren yiyecekleri kullanmaktan kaçının. 3 gün kuralını uygulayın. Yüksek nitrat içeren besinler, yumurta akı, çilek, inek sütü, portakal suyu, bal gibi genel alerjen riski yüksek yiyecek ve içecekler özellikle 1 yaş altı bebekler için sakıncalı gıdalar sınıfında değerlendirilir.
Bu ay içinde bebeklerde yaklaşık 500 gram kadar ağırlık artışı olur, boyları da 2 cm kadar uzar. Ortalama ağırlık kız bebeklerde 6,5 kilogram, erkeklerde ise 7 kilogram civarındadır. Ancak bebeğinizin boy ve kilosunu diğer bebeklerle kıyaslayıp endişelenmemelisiniz. Bazı bebeklerde kilo artışı daha hızlı olurken, özellikle premature bebekler daha hafif kilolara sahip olabilirler. Bu ay içinde bebekler zihinsel ve sosyal olarak hızla gelişmeye devam ederler. Yüz mimikleri ve ses tonları çeşitlenir. Battaniye veya perdenin arkasındaki bir nesnenin sadece görüş alanlarından çıkıp kaybolmadığının farkında olurlar. Bulundukları ortama uyum sağlamalarıyla birlikte, 24 saatte içinde 11-14 saat, gece boyunca ise deliksiz sekiz-dokuz saat kadar uyuyabilirler. Mesala akşam sekizde uyuyan bir bebek sabah dört veya beş gibi uyanacaktır. Bu sebeble günlük bir beslenme, uyku ve oyun saatleri programı hazırlayabilir ve bu rutin çerçevesinde günlük hayatınızı düzenleyebilirsiniz.
6 Aylık Bebek Gelişimi
Bebeğinizle birlikte koca bir yılın yarısını tamamladınız bile! 6 Aylık bebeklerde beynin sağ ve sol lobu arasındaki bağlantının gelişmesiyle, yavrunuz artık vücudunu çok daha rahat hareket ettirebilir. Artık, anne sütünün yanında ek gıdalara başlayabilir, bebeğinizin ağzından daha çok ses duyabilir veya bebeğinizin destek almadan oturabildiğini görebilirsiniz. 6 aylık bebekler dünyadaki yerlerini ve varlıklarını daha yakından kavramaya başlarlar. Anne-baba, kardeşler ve tanıdık yüzleri karakter olarak beyninde sınıflandırabilir ve yabancılara şüpheyle yaklaşabilirler.
Anne sütüyle birlikte ek gıdalara ve katı besinlere, 6. aydan itibaren başlayabilirsiniz. Bebeğiniz mama sandalyesinde oturmaktan ve sizinle birlikte yemek yemekten büyük zevk alacaktır. Ev dışındaki mama sandalyelerinin hijyen koşullarının çok yetersiz olması sebebi ile bebeğinizi mikroplardan korumak için mutlaka bir mama sandalyesi örtüsü bulundurmanızı öneririz. Bu şekilde hem sizin içiniz rahat, hem bebeğiniz özgür olacaktır. Mama sandalyesi örtüsü olarak da kullanılabilen Zuppers Fonksiyonel Örtülere buradan ulaşabilirsiniz. Bebeğiniz için ek gıdaları seçerken, yüksek nitratlı ve genel olarak alerjen içerikleri tercih etmemeniz faydalı olacaktır. Ailenizde herhangi bir gıdaya karşı alerjisi olan bir birey bulunuyorsa bu gıdayı bebeğinize sunmadan önce doktorunuza başvurmalısınız. Alerjiler genellikle bebek vücudunda kızarıklık oluşturarak kendilerini belli ederler. Anne sütüne ek gıdaları ise sizin hazırlamanız, bebeğinizin besinlere taze, sağlıklı ve steril bir şekilde ulaşabilmesi için daha isabetli olacaktır. Taze sebze ve meyve püreleri, yoğurt ve çorbalar katı gıdalara geçiş sürecinde bebeğinizin favori yiyecekleri olabilir.
Beyin faaliyetlerinin artmasıyla beraber bebekler parmak hareketlerini ve elle kavrama güçlerini geliştirirler. Nesneleri ellerinde tutmak, sürüklemek, iletişim kurarken yüzünüze dokunmak veya saçınızı tutmak ilgisini çekebilir. Ancak henüz sağlak ya da solak olduğunu anlamanız için çok erken. Genellikle kollarından biri yorulunca diğerine geçip hareketine devam edecektir.
Beyin faaliyetlerinin artması zihinsel gelişimini de ciddi şekilde hızlandırır; yavrunuz daha çok iletişim kurmak ve dikkatinizi çekebilecek hareketleri daha çok yapmak isteyeceklerdir. Ayrıca çevrelerindeki hemen her şeyi keşfetmeye bayılırlar. Bu ay içinde bebekler kendi adlarını diğer seslerden ayırabilir, anne, baba, mama gibi basit heceli kelimeleri anlayabilirler. Ayrıca onunla konuşma tonunuzdan yansıttığınız duyguyu hissedip, kızgın yada sevecen olduğunuzu ayırt edebilirler. Onunla farklı ses tonlarıyla bolca diyalog kurup, ninniler ya da şarkılar söyleyerek veya masal kitapları okuyarak, anlama ve iletişim kabiliyetlerini geliştirmelerine yardımcı olabilirsiniz.
6 Ay Sonunda Bebeğinizde Endişe Etmeniz Gereken Durumlar
- Heceleri veya basit sesleri çıkaramıyorsa
- Çevrelerindeki olaylara karşı merak veya ilgi duymuyorsa
- Yakınında duran nesne veya oyuncaklara uzanmıyorsa veya dokunmak istemiyorsa
- Anne-baba veya tanıdığı kişilerle iletişim kurmuyorsa
- Huzursuzlandığında anne-baba tarafından çoğunlukla yatıştırılamıyorsa
yavrunuz için doktorunuzdan destek almalısınız.