Bebeklerde Oyun
Bebeğinizle oyun oynamak, onunla vakit geçirmenin en keyifli yollarından biri. Ancak, özellikle 0-6 yaş arası çocuklarda oyun oynamanın, keyifli zaman geçirmenin çok ötesinde bir anlamı var. Oyunlar çocuğunuzun sosyal, fiziksel, duygusal ve zeka kapasitelerinin gelişimi için hayati bir öneme sahiptir ve çocuklar çevre ve dünya hakkındaki hemen her şeyi oyun oynayarak keşfederler.
Erken Çocukluk Döneminde Oyun
Erken çocukluk dönemi insanlarda zeka gelişiminin en kritik evresi olduğu için bu dönemde eğitici oyunlar büyük önem taşıyor. 0-3 yaş ve 3-6 yaş olarak ayırabileceğimiz bu dönemde; zeka ve karakter 0-3 yaş arasında büyük ölçüde gelişmiş oluyor. Boyut, şekil, ağırlık, sertlik, sıcaklık ve daha birçok duyuyla ilgili ilk deneyimlerimizi bu dönemde beynimize işliyoruz. Bebeğinizin mama sandalyesinden düşürdüğü bir kase veya fırlattığı bir biberon bile, her ne kadar basit bir eğlence olarak gözükse de, onun etrafındaki dünyayı kavramasını sağlayan bir deneydir. Bebekler etraflarındaki eşyaları düşürerek ya da fırlatarak yerçekimini öğrenirler veya sıcak bir çorba kasesine dokunarak sıcaklık hissiyle tanışmış olurlar. Özellikle erken dönemde, bebekler aynı hareketleri tekrar tekrar yaparak zihinlerinde bir etki-tepki olgusu oluşturur. Güvenli ve zararsız olduğu müddetçe, bebeğinizin ilgisini çeken şeyleri keşfetmesi için ona özgürlük vermeniz, onun kendine güvenini artıracak, becerilerini geliştirecek ve problem çözme kararlılığını teşvik edecektir. Bebeğinizin çevresine karşı geliştirdiği bu merakı oyunlarla giderebilir, işlerin onun planlandığı gibi gitmediği durumlarda, onu destekleyeceğinizi göstererek güvende hissetmesini sağlayabilirsiniz. El göz koordinasyonu, kas ve motor becerilerinin gelişimi için bebek oyunları oldukça önemlidir. Örneğin, bacaklarını havada tutmayı ve tekmelemeyi öğrenmek, emeklemek ve yuvarlanmak, bebeğinizin neleri yapabileceğini öğrenmesinin yanında, kaslarını kuvvetlendirip, koordinasyonlarını geliştirecek ve nihayetinde yürüme sürecini hızlandıracaktır. İlk yaş oyuncakları için şu alternatiflere göz atabilirsiniz. Çocuklar oyun oynayarak;
· Mutlu ve güvende hissederler.
· İletişim kurmayı ve sosyal yeteneklerini geliştirmeyi öğrenirler.
· Fiziksel ve zihinsel becerilerini geliştirirler.
· Kendi vücutlarını ve çevrelerini keşfederler.
· Sevildiklerinin farkında olurlar.
Oyun Oynarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bebeklerinizle oyun oynarken dikkat edilmesi gereken birçok unsur bulunur. İlk unsur güvenli ve sağlıklı ortam sağlamaktır. Çocuğunuzun oyun oynadığı alanda düşebileceği için, kafasını çarpabileceği eşyaları yakınında bulundurmamak, yutup boğulmasına sebep olabilecek küçük parçalı oyuncak ve eşyalardan uzak tutmak önemlidir. Zehirli olmaları sebebiyle ağır metal içeren pil, termometre gibi ürünleri de çocuklarınızdan uzak tutunuz. Ona sınırlı bir alana sahip olan bir oyun alanı yaratıp, o sınırlar çevresinde oyun oynamasını sağlayabilirsiniz. Örneğin yere bir örtü sererek içerisinde oynattığınızda çocuğunuz oyun için doğru alanın sınırını içgüdüsel olarak benimseyecek ve içerisinde kalacaktır. Çocuklar oral dönemde özellikle örtüyü ağızlarına alabileceği ve yalayabileceği ihtimalini de düşünerek, yutma tehlikesini önlemek için ponponlu, saçaklı, düğmeli malzemeler bulunmayan örtüler seçilmelidir. Oyun alanı için kolay yıkanabilen taşınabilen, pamuklu kumaştan bebek oyun halısı seçebilirsiniz.
Oyun alanı için oyun halısı alırken, kumaşına, yumuşaklığına ve kolay yıkanıp taşınabilir olmasına özen gösterin. Çocuklar oral dönemde özellikle örtüyü ağızlarına alabileceği ve yalayacağı ihtimalini de düşünerek mümkün olduğunda pamuklu ve doğal kumaşları tercih edin. Oyun halınızın nemi zemine veya halınıza geçirmeyeceğinden ve istenmeyen kazalarda koruma sağlayabileceğinden emin olun. Bebeğinizin yutma ve/veya boynuna dolama ihtimali olan düğme ve ip gibi malzemeler bulunmayan halıları tercih edin. İçi dolgulu oyun halıları hem sıcaklık hem de darbelere karşı koruma sağlaması açısından yenidoğan kış bebekleri için idealdir. Bunun dışında daha hafif ve kolay yıkanabilir olmaları açısından pamuklu , büyük boy müslin örtüler de yeterli olacaktır.
Çocuğunuzla iletişim şekliniz, onun kişiliğini ve gelişimini etkileyecektir. Bu sebeple uzmanlar çocuklarınızla konuşur oynarken onunla mümkün olduğunca alçaktan iletişim kurmanızı önermektedir. Bebeğinizin göz seviyesinde oturarak, göz teması koruyarak iletişimde kalmak çok iyi olacaktır.
Çocuğunuzla oyun oynarken konuşma tonunuza dikkat etmek bebeğiniz için çok faydalı olacaktır. Onunla olabildiğince sakin ve düşük bir ses tonuyla konuşmanız, bebeğinizi sakinleştirecek, tüm iletişim kapasitesini arttıracaktır. Oyun oynarken çoşkunuzu iyi kullanmaya çalışın. Onların çocuk olduğunu ve oynarken öğrendiklerini unutmayın. Bebeğiniz oynarken size vuruyorsa, bağırıyorsa bunun yanlış bir davranış olduğunu anlatın. Çok sevimli olsalar da yanlış ve doğruyu öğrenmeleri gereklidir.